Backdraft


   Backdraft to bardzo niebezpieczne zjawisko pożarowe, stanowiące poważne niebezpieczeństwo dla strażaków. Nazywane ono też bywa "ognistym podmuchem" lub "wstecznym ciągiem płomienia".
Zjawisko wstecznego ciągu płomiena powstaje w warunkach niecałkowitego spalania, przy małej objętości płomieni lub wręcz ich braku, przy występującym żarzeniu w słabo wentylowanych pomieszczeniach. Gazy pożarowe są chłodne i wypełniają całe pomieszczenie. Powstały one w wyniku spalania podczas pierwszej fazy pożaru, kiedy była dostateczna ilość tlenu. W czasie trwania pożaru stężenie tlenu w słabo wentylowanych pomieszczeniach maleje. Powoduje to powtanie nie spalonych, z powodu niedostatku tlenu, produktów rozkładu termicznego materiałów palnych, między innymi tlęnku węgla - CO, który jest gazem palnym. Brak tlenu powoduje, że rozmiary płomienia maleją, płomienie rwą się, a bardzo często proces spalania płomieniowego przechodzi w tlenie.
   Załóżmy że w tej sytuacji strażacy otwierają drzwi i wchodzą do środka. W chwili otwarcia drzwi do pomieszczenia dostaje się silny strumień powietrza, formując strugę. W strudze mieszają się gazy pożarowe z powietrzem. Tworzy się rozszerzający się kanał palnej mieszanki od drzwi w głąb pomieszczenia. Mieszanka ta dociera do powierzchni żarzącej się. Następuje zapłon. Gazy pożarowe wymieszane z tlenem zaczynają się palić i płomień wędruje w stronę przeciwną do ruchu powietrza, czyli w miejsce skąd dociera świeże powietrze (czyli w tym przypadku są to otwarte przez strażaków drzwi). Ruch płomienia jest przyspieszony, czym bliżej drzwi, tym więcej tlenu. Osiąga maksymalną prędkość. Towarzyszy mu huk, dźwięk przypominający pociąg jadący w tunelu. Przelatuje drzwi - tu ulega urwaniu, jeżeli nie ma dalej gazów pożarowych (w korytarzu lub sąsiadującym pomieszczeniu mogą być zebrane już gazy pożarowe, które mogą ulec zapaleniu).

   Biorąc pod uwagę średnie rozmiary pomieszczeń, czas zwłoki między otwarciem drzwi, wybiciem okna czy też otworu doprowadzającego powietrze, a wyrzutem płomieni wynosi od kilku do kilkunastu sekund. Są sytuacje, gdy opóźnienie jest znacznie większe.
   Instnieją jednak symptomy mogące wskazywać na możliwość pojawienia się wstecznego ciągu płomienia, a więc:
  • "tłusty", czarny dym zaczyna wydobywać się z pomieszczeń;
  • dym lub języki płomieni pojawiające się w otworach mają pulsujący, okresowy charakter;
  • szyby w oknach drżą, wydając charakterystyczny dźwięk i są tak gorące, że nie można ich dotknąć;
  • dym może być "zassany" z powrotem do pomieszczenia;
  • pojawienie się niebieskich płomieni w pewnej fazie pożaru jest znakomitym wskaźnikiem;
  • pożary piwnic i innych zamkniętych pomieszczeń zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się wstecznego ciągu płomieni;
  • szum w uszach powodowany przez ruch powietrza skierowany ku źródłu ognia i tworzący zawirowania dymu.